พม่า หรือ เมียนมาร์ กำลังกลายเป็นประเทศท่องเที่ยวยอดนิยมอีกแห่ง โดยเฉพาะหลังการเปิดประเทศของรัฐบาลทหาร ส่งผลให้ชาวต่างชาติเข้าไปเที่ยวพม่าเพิ่มขึ้นมาก ความน่าสนใจของพม่ามีทั้งทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมจำนวนมาก (เน้นที่วัดและเจดีย์)
ในโอกาสนี้ เว็บไซต์ 2Baht จึงขอคัดเลือก 10 สุดยอดสถานที่ท่องเที่ยวในพม่าที่ไม่ควรพลาด เพื่อเป็นแนวทางสำหรับคุณผู้อ่านในการวางแผนเที่ยวพม่าได้ตรงเป้าหมายมากยิ่งขึ้น
1) เจดีย์ชเวดากอง ย่างกุ้ง
จุดขายสำคัญของประเทศพม่าคือสถานที่สำคัญทางพุทธศาสนา ใครที่เคยไปพม่าคงพอทราบดีว่าบ้านเขาเคร่งเรื่องศาสนามากกว่าบ้านเรามาก และในพม่าเองก็มีการจัดอันดับสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทางศาสนา 5 แห่งที่ควรไปสักการะ เริ่มจากมหาเจดีย์ชเวดากอง (Shwedagon Pagoda) เจดีย์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่เมืองย่างกุ้ง (Yangon) อดีตเมืองหลวงของพม่ามาช้านาน ก่อนย้ายไปเมืองเนปิดอว์เมื่อไม่นานมานี้
คำว่า “ชเว” ในภาษาพม่าแปลว่า “ทอง” เราจึงมักเห็นสถานที่สำคัญในพม่าขึ้นต้นด้วยคำว่า “ชเว” อยู่บ่อยครั้ง ส่วนคำว่า “ดากอง” เป็นชื่อเดิมของเมืองย่างกุ้ง มหาเจดีย์แห่งนี้บรรจุพระเกศา (เส้นผม) ของพระพุทธเจ้า ถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของพม่า มีความสูงถึงยอด 112.17 เมตร
นักท่องเที่ยวชาวไทยส่วนใหญ่มักต้องบินไปตั้งหลักกันที่ย่างกุ้งก่อน ดังนั้นก็มีโอกาสไปเยี่ยมชมเจดีย์ชเวดากองที่ย่างกุ้งอยู่แล้ว (เจดีย์อยู่ในเมืองเลย) เวลาที่ควรไปชมคือช่วงเย็น เพื่อจะได้ดูบรรยากาศเจดีย์ชเวดากองทั้งตอนกลางวันและกลางคืน
2) เจดีย์ชเวสิกอง พุกาม
เมืองพุกาม (Bagan) เป็นเมืองหลวงดั้งเดิมของอาณาจักรพม่า และเป็นที่ตั้งของ เจดีย์ชเวสิกอง Shwezigon Pagoda (บ้างก็เรียก ชเวซิโกน) ซึ่งเป็นเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์อีกแห่งหนึ่งของพม่า และมีความยิ่งใหญ่ไม่แพ้เจดีย์ชเวดากองเลย
เจดีย์ชเวสิกอง เริ่มสร้างโดยพระเจ้าอโนรธามังช่อ และสร้างเสร็จเมื่อ ค.ศ. 1102 โดยว่ากันว่าบรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าที่ได้มาจากลังกา สถาปัตยกรรมเป็นเจดีย์แบบมอญ เป็นรูประฆังคว่ำ
3) พระธาตุมุเตา (เจดีย์ชเวมอดอ) หงสาวดี
หงสาวดี หรือเมืองพะโค (Bago หรือ Pegu) เป็นเมืองหลวงเก่าอีกแห่งหนึ่งของพม่าในสมัยที่มอญเรืองอำนาจ มีเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์คือ ชเวมอดอ (Shwemawdaw) หรือรู้จักกันในชื่อ พระธาตุมุเตา มีความสูงถึง 114 เมตร สูงกว่าเจดีย์ชเวดากองด้วยซ้ำ ภายในเจดีย์บรรจุด้วยพระเกศาของพระพุทธเจ้า 2 เส้น และพระเขี้ยวแก้ว (ฟัน) ที่ได้มาในภายหลัง
พระธาตุมุเตาเสียหายจากแผ่นดินไหวหลายครั้ง แต่ก็บูรณะจนกลับมาสวยงามดังเดิมด้วยแรงศรัทธาของชาวพม่าในแต่ละยุคสมัย
4) พระธาตุอินแขวน สะเทิม
พระธาตุอินทร์แขวน หรือที่เรียกว่า ไจทีโย (Kyaiktiyo) อยู่ที่เมืองไจโท (Kyaikto) อำเภอสะเทิม ในรัฐมอญ ความใหญ่ของพระธาตุอาจสู้พระธาตุแห่งอื่นๆ ในพม่าไม่ได้ (ถ้าวัดเฉพาะความสูงของพระธาตุ สูงประมาณ 7 เมตร) แต่ความโดดเด่นของพระธาตุอินแขวนคือการสร้างพระธาตุบนก้อนหินสีทอง ที่อยู่บนหน้าผาสูงชัน ดูเหมือนว่าจะพลิกตกลงมาจากหน้าผาได้ตลอดเวลา
ตามตำนานเล่ากันว่า ฤาษีติสสะได้รับพระเกศาจากพระพุทธเจ้า และมาสร้างเจดีย์ไว้ ณ หน้าผาแห่งนี้ ซึ่งถือเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ที่พุทธศาสนิกชนต้องมาแสวงบุญกันอย่างคับคั่ง
5) พระมหามัยมุนี มัณฑะเลย์
เมืองมัณฑะเลย์ (Mandalay) เป็นเมืองหลวงแห่งสุดท้ายของพม่าก่อนตกเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษ มัณฑะเลย์อยู่ทางตอนเหนือของประเทศ และมีศาสนสถานมากมาย แต่สิ่งที่ศักดิ์สิทธิ์และขึ้นชื่อมากที่สุดไม่ใช่เจดีย์ กลับเป็นพระพุทธรูปคือ “พระมหามัยมุนี” (Mahamuni Buddha)
ชื่อพระมหามัยมุนี แปลว่า “ผู้รู้อันประเสริฐ” เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องกษัตริย์ ที่สร้างขึ้นในเมืองยะไข่ทางตะวันตกของพม่า (ติดกับอินเดีย) ที่พม่าตีชิงมาได้จากยะไข่ ประเพณีของชาวพม่าจะต้อง “ล้างหน้า” ให้พระพักต์ของพระมหามัยมุนีทุกเช้าด้วย (ตอนตีสี่ ถ้าใครตื่นมาทันก็มาร่วมพิธีได้)
นอกจาก 5 สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของพม่าแล้ว 2Baht ยังคัดเลือกสถานที่ท่องเที่ยวอีก 5 แห่งที่น่าสนใจมาดังนี้
6) เจดีย์ชเวซานตอว์ พุกาม
เมืองพุกามเป็นเมืองที่มีเจดีย์นับพันองค์ ถ้าไม่นับเจดีย์ชเวสิกอง ที่ถือเป็นหนึ่งในห้าสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของประเทศพม่าแล้ว เจดีย์อีกแห่งที่เราคิดว่ายิ่งใหญ่ไม่แพ้กันคือ เจดีย์ชเวซานตอว์ (Shwesandaw) เจดีย์ขนาดใหญ่ที่สร้างเมื่อ ค.ศ. 1057 โดยพระเจ้าอโนรธามังช่อ มีระเบียงลดหลั่นกันมา 5 ชั้น และสามารถปีนขึ้นไปเดินรอบระเบียงได้ (บันไดชันหน่อยแต่ไม่อันตราย)
เจดีย์ชเวซานตอว์ ถือเป็นจุดชมพระอาทิตย์ตกที่เลื่องชื่อของเมืองพุกาม ช่วงเย็นๆ จะมีนักท่องเที่ยวต่างชาติจำนวนมาก มาแย่งชิงพื้นที่ชมพระอาทิตย์ตกบน “ป่าเจดีย์” ของพุกามกันอย่างล้นหลาม ตัวเจดีย์ว่ายิ่งใหญ่แล้ว วิวจากบนเจดีย์ยังสวยอีกด้วย
7) ทะเลสาบอินเล
ทะเลสาบอินเล (Inle Lake) เป็นทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่ที่อยู่ในรัฐฉาน ตอนกลางของประเทศพม่า (ถือเป็นทะเลสาบขนาดใหญ่อันดับสองของพม่า) ทะเลสาบแห่งนี้มีเอกลักษณ์ที่ชาวบ้านพื้นถิ่นจะพายเรือด้วย “ขา” แทนการใช้แขน ดังเช่นการพายเรือทั่วๆ ไป
รอบทะเลสาบยังมีหมู่บ้านท้องถิ่น และวัดวาอารามมากมาย ทะเลสาบยังถือว่ามีความสมบูรณ์ของพืชและสัตว์น้ำมากแห่งหนึ่ง ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของประเทศพม่า
8) พระราชวังบุเรงนอง หงสาวดี
พระเจ้าบุเรงนอง (Bayinnaung) เป็นพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ของพม่าที่คนไทยรู้จักกันดี พระเจ้าบุเรงนองสร้างอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ของชาวมอญที่เมืองหงสาวดี (พะโค) และ พระราชวังกัมโพชธานี (Kanbawzathadi Palace) ของพระองค์ก็เคยได้ชื่อว่าเป็นพระราชวังที่ยิ่งใหญ่สมฐานะของจอมกษัตริย์แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในยุคนั้น
พระราชวังเดิมถูกทำลายไปหมดจากไฟไหม้ แต่รัฐบาลพม่าในยุคหลังก็ได้สร้างพระราชวังจำลองในตำแหน่งเดิม เพื่อให้ชาวพม่าและนักท่องเที่ยวต่างชาติ ได้ระลึกถึงความยิ่งใหญ่ของพระองค์
9) เทพทันใจ ย่างกุ้ง
ชาวพม่าดั้งเดิมไม่ได้นับถือศาสนาพุทธมาตั้งแต่แรก แต่นับถือเทพท้องถิ่นหลายองค์ ซึ่งเรียกตามภาษาถิ่นว่า “นัต” และประเพณีการนับถือนัตก็ยังสืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้ โดย “นัต” ที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ “นัตโบโบจี” หรือที่คนไทยรู้จักกันในชื่อ เทพทันใจ เพราะสามารถบันดาลคำอธิษฐานของคนที่มากราบไหว้ให้เป็นจริงได้รวดเร็วทันใจนั่นเอง
สำหรับ “เทพทันใจ” หรือ “นัตทันใจ” ที่มีชื่อเสียง ต้องไปที่เจดีย์โบดาทาวน์ (Botataung Pagoda) ในเมืองย่างกุ้ง เจดีย์แห่งนี้อาจไม่โด่งดังเท่ากับเจดีย์แห่งอื่นๆ ในหมู่นักท่องเที่ยวต่างชาติ แต่ก็ถือเป็นเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์อีกแห่งที่ว่ากันว่าบรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้าด้วย และในแง่ความผูกพันของคนท้องถิ่นแล้วแน่นแฟ้นอย่างมาก
นัตทันใจจะอยู่ในอาคารใกล้ๆ กับเจดีย์ ขั้นตอนคือเราต้องไปอธิษฐานกับนัต (คิวยาวมาก ส่วนใหญ่เป็นคนพม่าด้วย ไม่มีนักท่องเที่ยวตะวันตกเลย ถ้าจะมีก็มีคนไทยเนี่ยแหละ) โดยพับธนบัตร 2 ใบไปใส่ไว้ในมือของเทพทันใจ แล้วหยิบกลับคืนมา 1 ใบเป็นที่ระลึกที่ถือว่าผ่านมือของนัตทันใจมาแล้ว จากนั้นก็ไหว้โดยเอานิ้วชี้ของเทพทันใจแตะหน้าผาก เป็นอันเรียบร้อย
การมาไหว้เทพทันใจคงไม่ยิ่งใหญ่อลังการเท่ากับสถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆ แต่ก็ถือว่ามาเรียนรู้วัฒนธรรมของชาวพม่าแท้ๆ วันที่ทีม 2Baht ไปเจดีย์โบดาทาวน์ ยังเห็นชาวพม่าช่วยกันมาล้างลานเจดีย์กันอย่างคึกคัก แสดงให้เห็นว่าพุทธศาสนายังมีบทบาทสำคัญกับชีวิตประจำวันของผู้คนอยู่มาก
10) ตลาดสก๊อต ย่างกุ้ง
นักท่องเที่ยวต่างชาติมากรุงเทพ แล้วต้องไปเดินตลาดนัดจตุจักรฉันใด คนที่ไปย่างกุ้งก็ต้องไปเดิน “ตลาดสก๊อต” Scott’s Market แบบเดียวกัน ตลาดสก๊อตแห่งนี้มีชื่ออย่างเป็นทางการว่า Bogyoke Aung San Market เป็นอาคารเก่ายุคโคโลเนียลความสูง 2 ชั้น หลายหลัง ที่อยู่ติดๆ กันและมีของทุกอย่างวางขาย ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า ของเก่า งานหัตถกรรม งานศิลปะ รวมถึงจิวเวลรี่ที่เป็นสินค้าขึ้นชื่อของพม่า
พ่อค้าแม่ค้าที่นี่คุ้นเคยกับนักท่องเที่ยวชาวไทยเป็นอย่างดี หลายร้านพูดภาษาไทยได้และมีป้ายเป็นภาษาไทยด้วย ไหนๆ มาถึงพม่าแล้วก็อาจช็อปปิ้งซื้ออะไรติดไม้ติดมือกลับไปสักหน่อย
สถานที่ท่องเที่ยว 10 แห่งในพม่าที่เราคัดมานี้ เน้นความนิยมบวกกับไปง่ายเดินทางสะดวกในระดับหนึ่งเท่านั้น พม่ายังมีที่เที่ยวอื่นๆ อีกมากมายชนิดว่าไป 2-3 รอบก็ยังไม่ครบ เอาแค่เมืองหลักๆ อย่างย่างกุ้ง หงสาวดี พุกาม มัณฑะเลย์ ก็ต้องใช้เวลาหลายวัน และยังไม่รวมแหล่งท่องเที่ยวนอกเมืองหลัก อย่างทะเลสาบอินเลและพระธาตุอินแขวนด้วย